Niktchcenazywać się narcyzem. W naszym codziennym leksykonie termin ten stał się częstą zniewagą dla agresywnych byłych, wymagających szefów, influencerów z obsesją na punkcie selfie i celebrytów, którzy od niechcenia decydują się kandydować na urząd publiczny. Często narcyzi sprowadzają się do egocentrycznych szarpnięć, których najlepiej unikać za wszelką cenę.
Jednak w świecie psychologii narcyzm jest o wiele bardziej złożony. „Jako cecha osobowości narcyzm występuje w spektrum od zdrowego funkcjonowania do poważnie zaburzonego” – wyjaśniaMark Ettensohn, psychiatra, psycholog kliniczny i autor m.inDemaskowanie narcyzmu.Mówi, że pewien poziom narcyzmu jest normalny, a nawet zdrowy i adaptacyjny. Tylko wtedy, gdy twoje narcystyczne tendencje stają się stałą, zakłócającą życie, skręcasz na terytorium prawdziwego stanu zdrowia psychicznego, znanego jakonarcystyczne zaburzenie osobowości(NPD).
WedługDSM-5, ludzie żyjący z NPD mają przesadny obraz siebie, niewyczerpaną potrzebę podziwu i brak empatii. Wierzą, że należą do elitarnej grupy i dlatego zasługują na wszystko, co najlepsze, od specjalnego traktowania w DMV po idealną miłość pasującą do ich wyidealizowanej wersji siebie. O6%Amerykanówmogą spełniać kryteria diagnozy NPD w pewnym momencie ich życia, orazczynniki ryzykaobejmują bycie młodym, mężczyzną i singlem.
Więcej z Profilaktyka
Czy wszyscy narcyzi są tacy sami?
Istnieją dwa głównepodtypy narcyzówbyć tego świadomi, wyjaśnia dr W. Keith Campbell, psycholog społeczny i autor książkiNowa nauka o narcyzmie. Wspaniali narcyzi są najbardziej zbliżeni do stereotypowego narcyza: często są czarujący z niespotykaną wysoką samooceną, napędzaną nieustającą potrzebą większej uwagi i wyższego statusu. Z drugiej strony wrażliwi narcyzi cierpią z powodu niebezpiecznie niskiej samooceny i mogą być bardziej spokojni, powściągliwi i urażeni, jak nieodkryty „geniusz”, który odmawia przyjęcia pracy, która jest „niższa” od niego.
Jeśli podejrzewasz, że ktoś w twoim życiu jest wysoce narcystyczny (lub może nawet żyć z NPD), utrzymanie związku może być ogromnym obciążeniem, zwłaszcza jeśli jesteś zaangażowany romantycznie, nabadanie 2019opublikowane wDziennik zaburzeń osobowości.Aby się podeprzeć, narcyzi mogą cię poniżyć, sabotować, a nawet publicznie upokorzyć, mówi Bill Eddy, L.C.S.W., terapeuta, prawnik i autorDzielenie się: ochrona siebie podczas rozwodu z osobą z osobowością borderline lub narcystycznym zaburzeniem osobowości.W najgorszym przypadku niektóre osoby z NPD również mogą się staćagresywny lub brutalnygdy czują, że ich chwiejne ego zostało zagrożone.
Oprócz wyładowania się na tobie, narcyzi mogą również zrobić sobie krzywdę. Często diagnoza towarzyszy problemom zdrowotnym, w tym uzależnieniom,depresja, ILęk. Ogólnie rzecz biorąc, ludzie z NPD sąbardziej prawdopodobneskończyć z wyrokiem skazującym i spędzić czas w więzieniu.
Jeśli mieszkasz z narcyzem, rada udzielana przez troskliwych przyjaciół jest zwykle w stylu: „Biegnij szybko i nie oglądaj się za siebie”. Ze względu na samozachowawczość ma to sens. Jednak nie zawsze jest łatwo, a nawet możliwe, aby zerwać wszelki kontakt z narcyzem, gdy jest on twoimrodzic,partner, Lubprzyjaciel.
W takim przypadku prawdopodobnie nasuwa się kilka pytań:Czy narcyzi mogą się zmienić? A jeśli tak, to czego to wymaga? Jako ktoś, kto się o nie troszczy (lub przynajmniej musi z nimi mieszkać), czy jest coś, co możesz zrobić, aby wesprzeć ich powrót do zdrowia, jednocześnie chroniąc siebie?
Czy narcyzi rzeczywiście mogą się zmienić?
Niestety, nie ma prostej odpowiedzi „tak” lub „nie” na to pytanie i może to zależeć od tego, gdzie dokładnie dana osoba mieści się w spektrum narcyzmu. „Każdy może się zmienić, ale tak jest z każdymzaburzenie osobowościdroga do uzdrowienia jest długa i trudna” — mówi Ettensohn.
Największą barierą dla sukcesu narcyza jest jego własny narcyzm.
Chociaż nie ma jednego uniwersalnego sposobu leczenia narcystycznego zaburzenia osobowości,terapiaz doświadczonym specjalistą ds. zdrowia psychicznego może pomóc narcyzowi zastanowić się nad swoimi uczuciami, zrozumieć jego historię i rozwinąć nowe umiejętności radzenia sobie z jego stanem. Jeśli chodzi o deficyt empatii,sugerują badaniaże niektórzy narcyzi mogą rozwinąć swoją zdolność do empatii, kiedy ćwiczą przyjmowanie czyjejś perspektywy, mówi Campbell.
Ostatecznie największą barierą dla sukcesu narcyza jest jego własny narcyzm. Narcyzi muszą być zmotywowani do zmiany, a wielu nie jest po prostu dlatego, że nie widzą, że mają problem lub po prostu ich to nie obchodzi. Czasami dopiero gdy doświadczą poważnego kryzysu osobistego, takiego jak niepowodzenie w pracy, utrata ważnego związku lub inne głęboko upokarzające doświadczenie, czują się zmuszeni do szukania pomocy.
Nawet jeśli narcyz trafi na terapię, utrzymanie go w ciężkiej pracy, której wymaga prawdziwa i trwała zmiana, może być herkulesowym zadaniem, ponieważ wielu wolałoby rzucić palenie niż zabić swoje ego.
Co powinieneś zrobić, jeśli uważasz, że ktoś w twoim życiu może mieć narcystyczne zaburzenie osobowości?
Jeśli szukasz znaku, że zmiana jest możliwa, zadaj sobie pytanie, czy ta osoba kiedykolwiek wzięła odpowiedzialność za swoje zachowanie lub próbowała zachowywać się inaczej, mówi Eddy. Potwierdzenie, takie jak: „Przepraszam, że cię skrzywdziłem, nie to było moim zamiarem”, może wskazywać, że istnieje ścieżka do przodu.
Następnie skorzystaj z tych wskazówek, aby poruszać się po życiu z narcyzem:
1. Zamelduj się u siebie.
Niezwykle trudno jest zmienić siebie, nie mówiąc już o partnerze lub członkach rodziny, więc pamiętaj, że nie Twoim zadaniem jest „naprawianie” narcyza w swoim życiu. Podczas gdy narcyzm i nadużycia nie zawsze są ze sobą powiązane, jeśli ta osoba jestznęcający się nad tobą(lub zauważyłeś niektóreczerwone flagiw twoim związku), twoim priorytetem powinno być własne bezpieczeństwo, mówi Ettensohn. Rozmowa z rzecznikiem przemocy domowej lubterapeutamoże pomóc Ci dowiedzieć się, jakie kolejne kroki są dla Ciebie odpowiednie (aby dotrzeć doKrajowa infolinia dla ofiar przemocy domowej, zadzwoń pod numer 1-800-799-7233 lub wyślij wiadomość LOVEIS pod numer 22522).
2. Nie nazywaj ich „narcyzami”.
Tylko terapeuta lub psychiatra może postawić oficjalną diagnozę NPD i tak jak nie powinieneś diagnozować u siebie zaburzenia psychicznego, najlepiej jest unikać rzucania etykiet, które mogą być stygmatyzujące lub krzywdzące dla bliskiej osoby.
„Nie polecałbym sugerować osobie, że jest narcystyczna lub ma narcystyczne zaburzenie osobowości, ponieważ te określenia są bardzo obciążone” – mówi Ettensohn. A jeśli rzeczywiście spełniają kryteria NPD, ważne jest, aby podejść do problemu ostrożnie, ponieważ prawdopodobnie są bardzo wrażliwi na krytykę, mówi.
3. Skoncentruj się na objawach.
Posiadanie NPD może być głęboko niepokojące, zwłaszcza jeśli dana osoba toczy niekończącą się walkę z niską samooceną. W związku z tym pomocne może być wskazanie, że wydaje się, że mają problemy z poczuciem stałego dobrego samopoczucia i że terapia może pomóc im poczuć się lepiej, mówi Ettensohn. Aby zrównoważyć te obserwacje, zapewnij je, że są kochane i cenione takimi, jakie są, sugeruje.
4. Ustaw granice.
Jeśli ta osoba pokazała ci, że nie jest zainteresowana zmianą, ważne jest, aby określić, czego chcesz od tego związku i co jesteś w stanie znieść. Chociaż wyznaczanie granic może być trudnym zadaniem, jeśli przyzwyczaiłeś się do znoszenia krzywdzących zachowań, jest to świetny sposób na ochronę się przed najgorszymi czyimiś narcystycznymi tendencjami, mówi Eddy.
Na przykład, jeśli masz członka rodziny, który często obrzuca cię drobnymi obelgami, spokojnie i jasno zakomunikuj, że nie pozwolisz, aby to trwało dalej: „Jeśli masz zamiar mówić do mnie w ten sposób, zamierzam musisz zakończyć tę rozmowę i mówić, kiedy będziesz gotowy, aby okazywać szacunek. Nie jest dobrze dla nas obojga, żebyś tak do mnie mówił.
5. Odejdź.
„Jeśli narcystyczna ukochana osoba odmawia pomocy, powinieneś rozważyć, czy pozostanie w związku jest najlepszą opcją na przyszłość” – mówi Ettensohn. Chociaż jest to bolesnezerwać,rozważyć rozwód, Lubzdystansować się od członka rodziny, zwłaszcza jeśli dzielisz się wieloma wspaniałymi wspomnieniami, możesz przejść dalej — z korzyścią dla siebie i innych.
Wsparcie czytelników takich jak Ty pomaga nam wykonywać naszą najlepszą pracę. IśćTutajsubskrybowaćZapobieganiei otrzymaj 12 DARMOWYCH prezentów. I zapisz się na nasz BEZPŁATNY biuletynTutajza codzienne porady dotyczące zdrowia, odżywiania i fitnessu.
Lauren Krouse
Lauren Krouse jest niezależną pisarką, która zajmuje się zdrowiem, przemocą domową i samoobroną. Jej prace pojawiają się w _Women’s Health, Men’s Health, Prevention, Self, HuffPost i innych. Kiedy nie pisze, możesz znaleźć ją próbującą więcej medytować, podnosić ciężary lub spacerować po lesie ze swoim partnerem i czarnym laboratorium.
FAQs
Czego nigdy nie powie narcyz? ›
Narcyz wielkościowy nigdy nie okazuje pokory. Jest szorstki w kontaktach z innymi ludźmi, nieprzyjemny, chłodny i wyniosły.
Co podnieca narcyza? ›Narcyz seksualny ma silną potrzebę bycia podziwianym za aspekty fizyczne i wyczyny w łóżku. Często zresztą nieadekwatnie do tego, co faktycznie oferuje – mówi Monika Kaszuba, psychoterapeutka i seksuolożka.
Czego potrzebuje narcyz? ›Głównie ze względu na to, że kocha on tylko i wyłącznie samego siebie. Jednak narcyz często wchodzi w związki. Potrzebuje innych, którzy będą zaspokajać jego potrzeby, chwalić, komplementować i być na każde skinienie, a także słuchać bez żadnego słowa sprzeciwu.
Czego nie cierpi narcyz? ›Narcyz nie cierpi, gdy ktoś odnosi przy nim sukces, bo czuje zazdrość, uważa, że to go unieważnia, przyćmiewa.
Kiedy narcyz milczy? ›Kiedy narcyz milczy, może to być reakcja na to, że ktoś postawił mu granice i nie zaakceptował jego zachowania. Wtedy narcyz milczy, by taką osobę ukarać i dać jej do zrozumienia, że jej reakcja jest niedopuszczalna. On przecież nie zrobił nic złego.
Kiedy narcyz przeprasza? ›Narcyz wcale nie przeprasza za swoje przewinienia – wręcz uważa, że nie ma o czym mówić i nie czuje się w żaden sposób winny. Jeśli chodzi o osobowość narcystyczną u mężczyzn, jest to częste zjawisko. Dodatkowo kobiety początkowo są nimi bardzo zafascynowane, a więc narcyz nie ma problemu z ilością partnerek.
Dlaczego narcyz chcę cię z powrotem? ›Narcyz lubi wygodne życie. Dlatego oczekuje od Ciebie pełnego poświęcenia. Na początku związku wyglądało to inaczej, ponieważ ON chciał jak najszybciej zdobyć Twoje zaufanie i zaangażowanie. Narcyz wie, że jak mu ulegniesz i zaangażujesz się w ten związek, to będzie mógł Cię zmieniać zgodnie ze swoimi zachciankami.
Czy narcyz lubi się przytulać? ›Jeszcze jedno – w miejscach publicznych zrobi wszystko żeby inni zobaczyli go w superlatywach. Nagle kocha, przytula, całuje… Warto też wiedzieć, że diabelskim narcyzem może być kobieta jak i mężczyzna.
Czy narcyz cierpi? ›Narcyzowi wydaje się, że dużo dał partnerowi i czuje się skrajnie zdradzony. Cierpi naprawdę i bardzo mocno. Może uda ci się spróbować zrozumieć zachowanie narcyza po rozstaniu: dlaczego ktoś tak reaguje.
Czy narcyz się mści? ›Narcyzów cechuje mściwość, która może być szczególnie widoczna po porzuceniu przez partnera lub po reakcji partnera na odrzucenie go, która mogła urazić narcyza. Wówczas narcyz silnie pragnie zemścić się za okazanie braku szacunku, na jaki, w jego mniemaniu zasługuje – bez względu na swoje postępowanie.
Kiedy narcyz może się zmienić? ›
Narcyz może się zmienić, jeśli faktycznie zacznie mu na kimś zależy i rozgrzeją się w nim resztki empatii. Zmiana również jest możliwa, jeśli potrafi on w przynajmniej najmniejszym stopniu spojrzeć na siebie krytycznym okiem i zrozumie, że pracując nad sobą jest w stanie podnieść jakość swojego życia.
Czy narcyz jest mściwy? ›Narcyz nigdy nie doceni twoich starań, żeby go zadowolić.
Ale jeśli to ty pozwolisz, żeby narcyz na ciebie czekał, poniesiesz za to karę, bo zlekceważony narcyz jest mściwy. Bycie w relacji dla niego oznacza „tresowanie” partnera, żeby robił to, czego on sobie życzy.
Ta fasadowa krucha powłoka skrywa bowiem głębokie pokłady bólu i niepewności. Najbardziej ukryta i bolesna warstwa narcyza to strach, że jest niczym. Poprzez krzykliwe, egocentryczne zachowania, narcyz często może emocjonalnie ranić ludzi wokół siebie.
Jak narcyz niszczy? ›Mówi nieprawdę, przeinacza, interpretuje. Tak często kłamie, że przestaje być tego świadom. Jeśli ktoś go przyłapie, przekręca fakty, aby tamten poczuł się albo jak osoba niespełna rozumu, albo nikczemna. Nigdy nie przyzna się do kłamstwa.
Jak się zachowuje narcyz gdy się go zdemaskuje? ›Ta pustka, ten brak kontaktu z sobą jest często widoczny w oczach narcyza, wzrok jest jakby nieobecny, patrząc w oczy narcyzowi czujesz, że nie masz z nim więzi. Bardzo łatwo jest też zdemaskować narcyza, jawnie mu się przeciwstawiając, narcyzi nie lubią bowiem osób niezależnych, asertywnych, stawiających granice.
Jak manipulować narcyzem? ›...
Prowokacje narcyza. Jak manipuluje narcyz?
- Udawanie zaufania. ...
- Zrzucanie winy na innych. ...
- Ukryta krytyka. ...
- Insynuacje. ...
- Puste słowa. ...
- Bagatelizowanie. ...
- Kłamstwa. ...
- Umniejszanie znaczenia innych.
Poprzez nadmierną koncentrację na swojej osobie narcyz potrafi bardzo dotkliwie krzywdzić innych. Najczęściej wynika to z tego, że sam jest bardzo poraniony, ponieważ doznał traumy w dzieciństwie.
Dlaczego narcyz karze ciszą? ›Jest to również sposób osoby narcystycznej na ochronę swojej niepewność i braku stabilizacji, poprzez kontrolę tych osób, które mogłyby wpłynąć właśnie na ten jej niestabilny obraz siebie. Dzieje się tak poprzez między innymi karanie ciszą, gaslighting, przerzucanie winy, wściekłość, projekcję.
Jak udupić narcyza? ›Kluczem do unieszkodliwienia narcyza jest przeanalizowanie ile racji ma w sobie to, co mówi lub robi bez ulegania jego wdziękom, jakie zwykle posiada. Najważniejsze to się go nie bać, ponieważ zazwyczaj starają się zastraszyć tych, którzy się im przeciwstawiają.
Czy narcyz może być zazdrosny? ›Narcyz jest zazdrosny o wszystko, czego nie może mieć.
Jeśli zobaczy Cię z kimś innym, nawet najmniejszy drobiazg doprowadzi go do wściekłosći.
Kiedy narcyz atakuje? ›
Narcyz bowiem jest niebywale wrażliwy na krytykę. Atakuje, gdy zranimy jego dumę lub zszargamy honor, bo próbuje ocalić tym samym obraz samego siebie. Badania psychologów zza oceanu Brada Bushmana i Roya Baumeistera dowiodły, że wysoki poziom narcyzmu znacznie nasila skłonność do agresji i przemocy.
Kiedy narcyz się nie odzywa? ›Narcyz nie znosi nudy, braku towarzystwa innych i kontaktu z nimi - tak bardzo, że podejrzewam, że w tych chwilach po prostu przestaje istnieć - więc możemy być pewni, że jeśli się nie odzywa lub akurat ma z nami ciche dni to gdzieś tam z kimś w najlepsze odgrzewa/nawiązuje znajomości i kontakty.
Jak narcyz przeżywa rozstanie? ›Zerwanie może obudzić najgorsze oblicze narcyza, nawet jeśli wcześniej w waszej relacji nie występowała jawna emocjonalna przemoc. To czas kiedy narcyz kontynuuje krucjatę strachu i manipulacji. Jeśli nie podejdziesz do rozstania ostrożnie, strategicznie i bez emocji, cała ta męka może zadać ci poważne rany.
Czy narcyz się jeszcze odezwie? ›Zachowania takie dają pozycję siły – to narcyz decyduje kiedy się odezwie, podejmie „dialog” i zaszczyci ofiarę swoją uwagą – czyli znów on wygrywa w tej nierównej walce.
Co wprawia narcyza w panikę? ›Wywołują go skrajności: albo brak uwagi dorosłych, albo przesadna kontrola i nadmierna krytyka. Czasami na rozwój narcyzmu wpływa nieprzepracowana trauma.
Jak narcyz kłamie? ›Można powiedzieć, że działanie narcyzów przepełniło ego i postrzegało rzeczy inaczej; dlatego mogą postrzegać kłamstwa jako ich prawdę i postępować zgodnie z nimi. Dlatego nie wierzą, że kłamią i zniekształcają prawdę.
Jakich ludzi wybiera narcyz? ›Narcyz często na swojego partnera lub partnerkę wybiera osobę uległą, niepewną, czyli idealną słabszą ofiarę, którą może manipulować do woli. Dostrzeżenie tego schematu i podjęcie prób wyrwania się z niego jest pierwszym krokiem do sukcesu.
Kto wchodzi w związek z narcyzem? ›Kto wchodzi w taki związek? W takiej relacji najlepiej odnajdują się osoby, które mają osobowość zależną. Z reguły ludzie z osobowością zależną podłączają się pod osoby psychopatyczne, które robią wszystko po swojemu, nie zważając na normy społeczne, albo pod narcyzów.
Jak zniechęcić do siebie narcyza? ›Nie ulegaj nigdy jego naciskom, nie daj się zastraszyć. Powiedz, że potrzebujesz chwili, by rozważyć wszystkie za i przeciw. Zaczepianie narcyza jest jak drażnienie głodnego tygrysa: nie ma sensu atakować go bez potrzeby.
Czy narcyz potrafi się zakochać? ›Narcyz, wbrew pozorom, nie kocha siebie. Jest ofiarą, podobnie jak ci, którzy próbują się do niego zbliżyć. Dobitnie pokazuje to mit o Narcyzie. Niezwykłej urody młodzieniec wzbudza pożądanie wielu dziewcząt, ale nie jest w stanie odwzajemnić ich uczuć, bowiem nie potrafi kochać.
Czego najbardziej boi się narcyz? ›
Narcyz przede wszystkim boi się odrzucenia i ujawnieniem tego, kim się czuje. Odczuwa również lęk przed utratą kontroli oraz przed upokorzeniem go (rzeczywistym lub wyimaginowanym, czyli takim, jakiego spodziewa się sam narcyz).
Jak narcyz krzywdzi? ›Perwersyjny narcyz potrafi udawać ofiarę i doprowadzić do tego, że poczujesz się katem, tym, kto krzywdzi, nie rozumie go, nie jest dla niego dość dobry. Nie poczuwa się do żadnej odpowiedzialności i nigdy nie przeprasza (a jeśli, to nieszczerze – tylko strategicznie). Zawsze o wszystko obwinia innych.
Jak zaskoczyć narcyza? ›Kluczem do unieszkodliwienia narcyza jest przeanalizowanie ile racji ma w sobie to, co mówi lub robi bez ulegania jego wdziękom, jakie zwykle posiada. Najważniejsze to się go nie bać, ponieważ zazwyczaj starają się zastraszyć tych, którzy się im przeciwstawiają.
Czy narcyz boi się samotności? ›Wczesne i trudne życiowe doświadczenia spowodowały, że narcyz się boi: opuszczenia, oszukania, samotności, z powodu której nieraz bardzo cierpi. Dlatego też oddaje się pracy, która ma mu przynieść uznanie, a sukcesy wykorzystuje do przykrycia niskiego poczucia własnej wartości.
Czy narcyz przyzna się do błędu? ›Narcyz jest przekonany o własnej wielkości i wyjątkowości, dlatego nigdy nie przyzna się do błędy lub porażki.
Czy narcyz może być szczęśliwy? ›Z drugiej strony przeżywa on emocjonalną pustkę, nie wchodzi w głębokie relacje, z czym może wiązać się pewna tęsknota za bliskością. Narcyz nie potrafi odczuwać pełnej miłości, bo jej integralną częścią jest wymiana emocjonalna. Czyli można powiedzieć, że nie jest w pełni szczęśliwy.